Sosyal Medya

Güncel

Rusya ve İran’ın bozulmaz derin ittifakı! - Sevil NURİYEVA

İran; Rusya için her zaman uygun partner olmuştur. Sonuna kadar güvenmese de, bu ilişkilerin dinamiğini iyi irdelemek gerekmektedir. Çünkü anlaşılan o ki; Rusya, İslam coğrafyasında çağırılmış misafir rolünü bayağı kullanacaktır. Ve bu davet alt yapısının İran’la dizayn etmesi, aslında uzun soluklu bu coğrafyadaki dengelerde, İran ağırlığını pekiştirmeye yardım edecektir.



Rusya - İran ilişkileri; her iki devlet için, ülke çıkarları bağlamında anahtardır.
 
Rusya; Ä°ran’ı, Ä°slam coÄŸrafyasına açılan bir “kapı” olarak görüyor. Rusya için hareket alanı oluÅŸturacak bir kapı! Ayrıca Ä°ran’ın mezhep politikalarını, kendince hayırlı buluyor. Rusya içerisinde yaÅŸayan Sünni Müslümanların ekseriyetinin eÄŸilimlerinden rahatsız olduÄŸu için, kamuoyuna Ä°ran’ın “Ä°slam anlayışını” propaganda etmekten kaçınmıyor.
 
Bu ilişki çok uzun tarihi bağlara dayanmaktadır.
 
Ä°ran; Rusya için her zaman uygun partner olmuÅŸtur. Sonuna kadar güvenmese de, bu iliÅŸkilerin dinamiÄŸini iyi irdelemek gerekmektedir. Çünkü anlaşılan o ki; Rusya, Ä°slam coÄŸrafyasında çağırılmış misafir rolünü bayağı kullanacaktır. Ve bu davet alt yapısının Ä°ran’la dizayn etmesi, aslında uzun soluklu bu coÄŸrafyadaki dengelerde, Ä°ran ağırlığını pekiÅŸtirmeye yardım edecektir.
 
Rusya’da, Ä°ran üzerinden Ä°slam okuması uzun yıllardır vardır. Hatta Orta DoÄŸu’da yeni oluÅŸumlar meydana çıktığından itibaren Rusya, Ä°ran Åžii geleneÄŸini her fırsatta büyütmeye ve övmeye devam etti.
 
Rusya’nın bilinen edebiyatçısı ve yazarı Alexander Prokhanov, bu günlerde Ä°ran ziyaretinin sonuçlarını kamuoyu ile paylaÅŸtı. Prokhanov; kamuoyunda fikirleri karşılık gören ve Kremlin politikalarını ifade eden bir isimdir. Yani Rusya Devleti’nin yolunu, menfaatini iyi bilen biridir.
 
Devlet televizyonuna bir röportaj verdi Alexander Prokhanov. Ä°ran’a sık sık gidip gelen, Ä°ran üzerine çok yazılar yazan, yorumlar üreten biri olduÄŸu için gördükleri ve sezdikleri, bana göre de anlamlı idi.
 
Ä°ran’ı methedençok yazıları olmuÅŸtur Prokhanov’un. Ä°ran’da; yönetimle, medyayla, dindarlarla yani Ä°ran’ın siyasi ve dini elitleri ile bayağı derin baÄŸları vardır.
 
Ä°ÅŸte bu yüzden Ä°ran’da duyduklarının, sokaktan olmadığı aÅŸikârdır.
 
Rusya -Türkiye iliÅŸkilerinden, Ä°ran’ın fena rahatsız olduÄŸunu söyledi, yazar Prokhanov! Bu durumun, Ä°ran’da derin travma yarattığı, hatta ÅŸaÅŸkınlığa neden olduÄŸu belli oluyor.
 
Çok dikkatimi çeken baÅŸka bir ÅŸey daha oldu. Röportajı yapan Solovyov; Türkiye düşmanlığı ile bilinen biridir. Yahudi asıllı bir Rusya vatandaşıdır. Soru soruyor Prokhanov’a; “Türklerle iliÅŸkilerimizden Ä°ran neden rahatsız? Ä°ranlılar, Türkleri sevmiyor mu?”
 
Cevap: “Nefret ediyor!”
 
Prokhanov’un; Ä°ran devleti ile haşır neÅŸir iliÅŸkilerinin olduÄŸunu bildiÄŸimden, konuÅŸtuklarının içeriÄŸini anlayabiliyorum.
 
Rusya; Ä°ran’ı hep “ortak” olarak gördü. Gerçi pek sonuna kadar da güvenmedi. Lakin Rusya’yı; Ä°ran’ın yayılmacılığına kol kanat geren bir devlet olarak da görmek gerekiyor.
 
Türkiye’yi; kendine derin ve büyük rakip gören Ä°ran, Türkiye’nin bulunduÄŸu pek çok coÄŸrafyaya, kendisini de talip olarak göstermektedir.
 
Rusya kendi çıkarları için, “Türkiye ile aynı yolda yürüyor” görünmek istemektedir. Bunun için Ä°ran’ı dengede tutabilir. Lakin bunun geçici ve hesaplı denge olduÄŸunu anlıyoruz.
 
Ä°ran’la Türkiye arasındaki iliÅŸkilerin iyi olması, coÄŸrafya açısından selamet vadetmektedir. Lakin Ä°ran; Ä°slam âleminde, mezhep yayılmacılığı üzerinden, Fars milli devlet yapısının geleceÄŸini inÅŸa etmektedir. Rusya ile ortak noktaları da budur. Çünkü Rusya da, Ä°slam coÄŸrafyasında Ä°ran’ın mezhep politikalarının etkili olmasını istiyor. Rusya - Türkiye iliÅŸkilerini inÅŸa ederken, bu derin yerleÅŸmiÅŸ taÅŸları göz önünde bulundurmak gerekiyor. Rusya - Ä°ran iliÅŸkileri; her zaman Rusya - Türkiye iliÅŸkilerinin, bir adım önünde yer alacağı aÅŸikârdır. Burada geleneksel tarihi baÄŸlar söz konusudur. Ayrıca Rusya kendi hinterlandı olarak gördüğü coÄŸrafyada, Ä°ran’ın dini yayılmacılığını sorun olarak görmüyor ÅŸimdilik. Ve bu nedenle ÅžiiliÄŸin, Ä°ran’dan sonra en fazla propagandasının yapıldığı yer Rusya’dır.Ve bunu yapanlar da gayrimüslimlerdir. Bunu yapan yazar, edebiyatçı, siyasetçi görünümlü, Kremlin’in dolaylı sözcüleridir.
 
Türkiye; uzun vadede büyük siyasi alan inÅŸa edecekse, Rusya’yı derinden derine öğrenmek zorundadır. Ve bu sadece tarih ve edebiyat hattında olmamalıdır.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.